ناکامی مقبره الشعرا در رویداد تبریز ۲۰۱۸

پروژه باز آفرینی مجموعه تاریخی مقبره الشعرا تبریز که قرار بود با فرا رسیدن رویداد تبریز ۲۰۱۸ و انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشور های اسلامی افتتاح شود، با کم کاری مسئولین استانی نتوانست تا موعد مقرر تکمیل شود و ناقص ماند.

 

به گزارش خبرگزاری سازمان بسیج علمی استان آذربایجان شرقی؛ مقبره الشعرا مجموعه ای تاریخی، فرهنگی است که در محله سرخاب تبریز در کنار امام زاده سید حمزه از نوادگان امام موسی بن جعفر(ع) واقع شده است و آرامگاه بیش از ۴۰۰ تن از شعرا، علما و شهدای دوران مشروطیت است که از جمله مدفونان این مکان می توان به سید محمد حسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار، خاقانی شروانی، قائم مقام فراهانی و خاندانش و ثقه السلام تبریزی اشاره کرد که این مکان را از لحاظ صنعت توریسم و‌گردشگری برای شهر تبریز حائز اهمیت کرده است و همه ساله گردشگران زیادی را از سر تا سر ایران و حتی کشورهای دیگر به خود جذب می کند، از این رو باسازی این مجموعه تاریخی، فرهنگی امری بسیار مهم  برای معرفی شهر تبریز به عنوان شهری تاریخی و فرهنگی به ایرانیان و جهانیان محسوب میشود.

در شهریور ماه سال ۱۳۵۰ مسابقه ‌ای توسط شهرداری برای طراحی  بنای یادبودی در مقبره الشعرا برگزار می شود و فردی به نام فرزان مهر این مسابقه را برنده می شود و عملیات احداث بنای آن آغاز می گردد و تا سال ۱۳۶۱ ادامه پیدا می کند و به مکان مناسبی برای اهل فرهنگ، هنر و گردشگران تبدیل می شود و پس از درگذشت شاعر نامدار، سید محمد حسین بهجت تبریزی را نیز در سال 1367 در زیر آن یادبود دفن می کنند که آن بنای یادبود امروزه به عنوان یکی از نماد های شهر تبریز تبدیل شده است..

پس از سال ۱۳۵۰ پروژه های بازسازی و نوسازی متعددی برای این مکان پیشنهاد و به تصویب رسید که عملی نشد و ناکام ماند، تا این که صادق نجفی، شهردار سابق تبریز در سال ۱۳۹۲ با کلید زدن پروژه ساماندهی محوطه پروژه مقبره الشعرا، توسعه بقعه سید حمزه علیه السلام و ساخت موزه شعر و ادب را در زیر بنای ۱۱ هزار و ۷۶۰ متر مربع آغاز کرد که زیر بنای موزه ۱۰ هزار ۸۵۰  بوده است و با طراحی های انجام شده قرار بر این بود که در این مجموعه تالار، گذرگاه‌، نظرگاه، قدمگاه، نگارخانه و سالن های دیگر در مدت ۱۵ ماه ساخته شوند و در طرح توسعه دیگری نیز  مجوعه مقبره الشعرا به موزه قاجار متصل شود که مقبره الشعرا را مانند آرامگاه حافظ و یا آرامگاه سعدی تبدیل به مجموعه ای فرهنگی، تاریخی کند، چنانچه صادق نجفی، شهردار سابق تبریز نیز در سخنان خود پروژه باز آفرینی مجموعه تاریخی مقبره‌ الشعرا را از اقدامات شهرداری در راستای تقویت بنیان های فرهنگی دانسته و گفته بود: “مجموعه مقبره‌الشعرا از زمان های قبل، وضعیت نابسامانی را داشته است که تناسبی با پیشینه فرهنگی شهر تبریز و جایگاه چند صد تن از مشاهیر مدفون در آن را ندارد و به همین علت نیز شهرداری بر بازسازی این مکان جدی است تا آن را از بلاتکلیفی نجات دهد.”

البته وی در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۶ گفته بود: “شهرداری هم اکنون پروژه‌های دولت را از مقبره الشعرا تحویل گرفته است و با بودجه ‌ای بالغ بر ۷۰ میلیارد تومان تا آخر شهریور ماه تحویل مردم تبریز می دهد.”، این در حالی است که بیش ۶ ماه از موعد مقرر می گذرد و عمر مسئولیتی صادق نجفی کفاف  تکمیل این پروژه را نداد و با به روی کار آمدن شورا شهر جدید، مهندس ایرج شهین باهر در مهر ماه سال 1396 به عنوان شهردار تبریز انتخاب شدند.

شهین باهر نیز در همان ابتدای کار به تکمیل پروژه های تکمیل نشده از جمله مقبره الشعرا در آستانه رویداد تبریز 2018 و انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشور های اسلامی تاکید کرد و گفت: “فرصت بسیار کمی تا تبریز2018 باقیمانده است و باید با اقدامات جدی و سریع در شان نام تبریز برای این رویداد آماده شویم و تبریز را در عرصه بین المللی معرفی کنیم./ مطابق تاکیدات اعضای محترم شورا شهر، سعی خواهد شد سه پروژه « میدان آذربایجان »، « مقبره‌ الشعرا » و « مرکز همایش‌ های بین‌ المللی » که تاثیر مستقیم در مباحث ترافیکی، فرهنگی و گردشگری « تبریز  2018»  دارند، با شتاب و تمرکز بیشتر، اجرا و تکمیل شود.”

با انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشور های اسلامی، تاکید و اهتمام دیگر مسئولان استانی نیز بر پیشرفت این پروژه زیادتر شد و شهرداری با توافق اداره کل اوقاف و امور خیریه در 6 ماهه ابتدایی سال 1394 وعده باز آفرینی هر چه بهتر ضلع شمالی امام زاده سید حمزه را داد و فونداسیونی را که در آن جا با استفاده از نذورات و هدایای مردمی، به منظور گسترش فضای حسینیه امام زاده در قالب طرح توسعه حرم، احداث شده بود را تخریب کرد و احداث صحنی به نام شیخ محمد خیابانی را به مسئولان اوقاف و امام زاده سید حمزه در ضمن برنامه های سال 2018 داده بود که خبری از این بازسازی و احداث نشد و با وجود  پیگیری های حجت السلام سید محمد علی آل هاشم، امام جمعه محترم تبریز و مسئولین اداره کل اوقاف و امور خیریه، توسط شهرداری امروز و فردا می شود در حالی که از ضلع شمالی امام زاده پیشرفتی دیده نمی شود.

این در حالی است که چهار ماه از سال ۲۰۱۸ میلادی و انتخاب  تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشور های اسلامی می گذرد و مجموعه مقبره الشعرا و امام زاده سید حمزه روزانه پذیرای توریست هایی از کشور های اسلامی و حتی کشور های غیر اسلامی هستند که علاوه بر نبود بستر فرهنگی برای معرفی شهر تبریز و کشور، با صحنه هایی نامطلوبی در این مکان ها روبرو می شوند و بنای یادبود مقبره الشعرا به مثابه جزیره، تمام اطراف آن به طول و عرض چندین متر گودبرداری شده است و به وسیله فنس و آهن تمام اطراف آن پوشانده شده است که صحنه ای بسیار نا مطلوب را به وجود می آورد و تنها راه باریکه ای برای عبور و مرور گردشگران به داخل یادبود قرار داده شده است که به هیچ وجه در شان این مکان فرهنگی، تاریخی، مخصوصا با انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی متناسب نیست.

البته برخی رسانه ها با استفاده از این کم کاری و خواب مسئولان، تبریز را شایسته این انتخاب نمی دانند ولی باید این را در نظر داشت که این شهر شایسته بهتر از این ها است و در جهان اسلام بعد از انتخاب شهر های قدس (فلسطین) و مدینه (عربستان) به عنوان پایتخت کشور های اسلامی، شهر تبریز شایسته این عنوان شد و این نشان از ظرفیت بالای فرهنگی و اصالت تاریخی این شهر و استحقاق آن برای تبدیل به جهان شهر را دارد چنان که توانست در جهان اسلام دارنده و زیبنده این عنوان باشد و امید است با تلاش های شهرداری محترم و همت و غیرت هر چه بیشتر دیگر مسئولان استانی شاهد پیشبرد هر چه بهتر ادامه سال 2018  از جنبه های فرهنگی، اقتصادی باشیم.